I. İsrail Kralı Yehoahaz (13:1-9)Yehu oğlu Yehoahaz, on yedi yıl İsrail’de krallık yaptı (İ.Ö. 814/813 – 798). Yehoahaz hem Yahve’ye, hem de Aşera putuna (6. ayet) taparak Yarovam’ı izledi. Tanrı onu, İsrail’in üzerine gönderdiği Aramlılar’ı kullanarak cezalandırdı. Yehoahaz’ın askeri güçlerini elli atlı, on araba ve on bin yaya askere düşürdüler. Yehoahaz Tanrı’ya yalvardığında, Tanrı İsrail’I Aramlılar’ın elinden özgür kılan bir kurtarıcı gönderdi. Bu kurtarıcı, Yehoahaz’ın daha sonraki krallığında Aram için giderek daha büyük sıkıntılar yaratan Asur Kralı III.Adad-Nirari olabilir. Bazı yorumcular, bu kurtarıcının Elişa olduğunu düşünürler. Diğerleri ise, 5. ayetin ya Yehoaş’a (25. ayet) ya da II.Yarovam’a (14:26, 27) işaret ettiğini belirtirler. 23. ayet, Tanrı’nın Yehoahaz’ın duasını neden yanıtladığını açıklar: Çünkü Tanrı İbrahim, İshak ve Yakup’la antlaşma yapmıştı. 5 ve 6. ayetlerin birer ara cümle olduklarına dikkat edin. Lütuftan söz ederler. Bir yüzyıl geçmeden İsrail, Yarovam’ın sürdürmekte ısrar ettiği günahları nedeniyle vaat edilen topraklardan çıkartılacaktı. Ulus için bir kurtarıcı sağlamakla Rab, yargının son darbesi üzerlerine inmeden önce, halkı yıkıcı lanetten kurtarmayı arzuluyordu. Ancak yine de Yarovam’ın İsrail’i sürüklediği günahlardan ayrılmadılar… İ. İsrail Kralı Yehoaş (Yoaş) (13:10-13)Yehoaş (Yoaş) Yehoahaz’ın oğluydu ve İsrail’de on altı yıl krallık yaptı (İ.Ö. 798 – 782/781; 2Kr.13:10 – 14:16). 13:10-13 Yehoaş adlı bu kral, aynı zamanda Yahuda’da egemenlik süren kralla karıştırılmamalıdır. Yehoaş’ın krallığı, Nevat oğlu Yarovam’ın kötülüklerinin sanki bir kopyasıydı. Bu ayetler krallığını derinlemesine açıklarlar: Kral oldu; Rab’bin gözünde kötü olanı yaptı; atalarının yanına gömüldü. Rab’bin Yahuda Kralı Ahazya ile ilişkisi, 14:8-16’da kaydedilmiştir. J. Elişa’nın Hizmetinin Sona Ermesi (13:14-25)13:14-19 14-25. ayetler, Yehoaş’ın krallığı sırasında meydana gelen Elişanın peygamberliğinden ve ölümünden söz ederler. Peygamber Elişa ölüm yatağındayken, Yehoaş (Yoaş) onu ziyaret etti ve ağlayarak şöyle dedi: “Baba, baba, İsrail’in arabası ve atlıları!” Bu sözlerle anlatmak istediği, Elişa’nın kapasitesindeki kişilerin, İsrail halkının gerçek ve en iyi savunucuları olduklarıydı. Elişa da aynı sözleri göğe alınmakta olan İlyas için yas tutarken söylemişti (2:12). Peygamberin ölümünün krallık için çok büyük bir kayıp olduğunun farkına vardı. Elişa hasta yatağında, Yoaş’a bir yay ve birkaç ok almasını, doğuya doğru bir ok atmasını ve sonra okları yere vurmasını söyledi. Doğuya atılan ok, Şeria’nın doğusundaki İsrail topraklarını işgal etmiş olan Aramlılar’a karşı zafer kazanılacağını belirtiyordu. Yoaş okları yalnızca üç kez vurduğu için, Aramlılar’ı da yalnızca üç kez bozguna uğratacaktı. Eğer okları beş ya da altı kez vursaydı, Aramlılar’ın yarattığı tehdit ortadan kalkacaktı. Ama azimli ve dayanıklı değildi. Düşmanlara karşı zafer kazanmak itaatin ölçüsüne bağlıdır. Yoaş yaptığı şeyin önemini biliyor olmalıydı, yoksa bundan sorumlu tutulmazdı. Elişa’nın ölümü Kuzey Krallığı’nı kötü bir biçimde etkiledi. 13:20,21 Her ilkbaharda, Moav akıncıları ülkeyi istila ederlerdi. Bir gün İsrail halkı bir ölüyü gömerken, bu akıncı çetelerinin yaklaşmakta olduğunu gördü. Aceleyle Elişa’nın mezarını açarak cesedi bu mezarın içine atıp kaçtılar. Ceset, Elişa’nın kemiklerine dokunur dokunmaz canlandı ve ayağa kalktı. 13:22-25 Kutsal Yazılar bize, Elişa’nın son kırk beş yıllık hizmeti hakkında hiçbir bilgi vermezler (İ.Ö. 841’de Yehu’nun meshedilmesi –9. bölüm– ve yaklaşık İ.Ö. 795’teki ölümüne kadar). Ölüm yatağındaki son peygamberliği zafere ilişkindi (17. bölüm). Son mucizesi ise ölümünden uzun süre sonra gerçekleşti (21. ayet); bu mucize İsrail’e ve kralına yaptığı çağrının ve verdiği hizmetin ne kadar geçerli olduğunu gösteriyordu. Yehoaş, Elişa’nın peygamberliğini yerine getirerek Hazael’in İsrail’den almış olduğu kentleri geri aldı. Bu eylem, üç başarılı zaferle tamamlandı. |
Kutsal Kitap
1 Yahuda Kralı Ahazya oğlu Yoaşın krallığının yirmi üçüncü yılında Yehu oğlu Yehoahaz Samiriyede İsrail Kralı oldu ve on yedi yıl krallık yaptı. |